Eskişehir’in Mahmudiye ilçesinde Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne (TİGEM) bağlı Anadolu Tarım İşletmesi’nde yetişen geleceğin şampiyon adayı taylara düzenli tırnak bakımı yapılıp, gelişimlerini engelleyecek olumsuz durum varsa gideriliyor.
Sultan 2. Mahmud tarafından 1815 yılında “Çiftlikat-ı Hümayun” adıyla kurulan ve 1984’ten bu yana TİGEM bünyesinde faaliyet gösteren Anadolu Tarım İşletmesi, yarış hayatları sırasında birçok kez dereceler elde etmiş 13 aygır ile 162 baş kısrağı barındırıyor.
“Ayabakan”, “Altaha”, “Serdümen”, “Semend”, “Ufukbir”, “Hızlıtay”, “Yakupbey”, “Anka”, “Turbo”, “Tamerinoğlu” ve “Özgünhan”ın yavrularının da aralarında olduğu 461 taya ev sahipliği yapan işletmedeki nitelikli personel, safkan Arap atlarına özenle bakıyor.
Haftanın her günü 24 saat veteriner hekimlik hizmeti sunulan Anadolu Tarım İşletmesindeki geleceğin şampiyon adayı tayların, sağlıklı gelişimi için gerekli olan tırnak bakımları da rutin olarak yapılıyor.
İşletmenin 2 deneyimli nalbandı tarafından tayların doğum sonrası 2 aylıktan itibaren 30 ila 45 günlük periyotlarla tırnak bakımları yapılıyor. Böylece meralarda rahatlıkla koşan tayların tendonlarının sağlıklı gelişmesi sağlanıyor.
“Amacımız geleceğin şampiyon adayı tayları, sağlıklı şekilde pistlere hazırlamak”
İşletmenin Müdür Yardımcısı Eren Karabulut, AA muhabirine, at için en önemli unsurların ayak ve akciğer olduğunun altını çizerek, söz konusu unsurların sağlıklı gelişmesi adına çalıştıklarını kaydetti.
Tayların tırnak bakımlarını doğumdan 60 ila 90 günün ardından yapılmaya başlandığını ifade eden Karabulut, şöyle konuştu:
“Ökçe darlığı, dik basma, içe ve dışa dönük tırnak kontrolleri yapılır. Gelişim sırasında bozukluğu düzeltmek için yöntem geliştiriyoruz. 45 günlük periyotlarla tırnak bakımlarına başladıktan sonra ökçeleri açıyoruz, içe ve dışa dönük basmaların önüne geçmek için manipülasyonlar yapıyoruz. Uzman ekibimiz sorunlu olan tayları gözlem altında tutuyor. Sorunları not ediliyor. Satışa gidene kadar da düzenli olarak tırnak bakımları yapılıyor. Nal çakma işlemi de tayı satın alan sahipleri tarafından yapılıyor. Amacımız geleceğin şampiyon adayı tayları, sağlıklı şekilde pistlere hazırlamaktır.”
Karabulut, atın ortalama 500 kilogram ağırlığında bir canlı olduğuna değinerek, koşu sırasında özellikle ayaklarının önemli olduğunu vurguladı.
Atların ayaklarında tırnak bozukluğunun tendonları olumsuz etkilediğine dikkati çeken Karabulut, “Tırnak bozukluğu tendon hasarına neden oluyor. Bu atların yarış hayatları da bitebilir. Her bir atı şampiyon olabilecek nitelikte yetiştirmek adına her türlü bakımı yapıyoruz. Titizlikle yetiştirip, yeni sahiplerine teslim ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Tırnak bakımı yapılmayan tayların tendonları zarar görür”
İşletmede 16 yıldır nalbant olarak görev yapan Orhan Gözübüyük de taylar 2 ya da 3 aylık olduktan sonra tırnak bakımlarını yapmaya başladıklarını belirterek, dönüklük, diklik gibi tırnak arızalarını gidermeye özen gösterdiklerini söyledi.
Atın tırnağının ökçesini açıp tendonlarını rahatlattıklarını anlatan Gözübüyük, şunları kaydetti:
“Çeşitli müdahalelerle dışa ya da içe dönük tırnağı normal gelişmesi için kesip törpülüyoruz. Atta sağlıklı tırnak gelişimi, koşmasını iyi yönde geliştiriyor. 2,5 yaşına kadar 45 günde bir bakımlarını yapıyoruz. Sorunlu bir tırnak varsa bakımları her ay yapılıyor. Vitamin takviyesi yapılan tayların tırnakları da gelişiyor. Tırnak bakımı yapılmayan tayların tendonları zarar görür. Düzgün şekilde koşamaz. Şampiyon atların en önemli bölgesi ayaklarıdır. Düzgün koşamayan tayların tendonları yırtılabiliyor. Ayak olmazsa at olmaz. Tırnak bakımı yaptığım tayların gelecekte pistlerde başarılı olması beni mutlu ediyor. Gururlanıyorum. Denizefe, Gülhatmi gibi şu anda başarılı atların bakımlarını ben yaptım.”
